صفحه اصلیتوت بلاگگیمیفیکیشن به زبان ساده

گیمیفیکیشن به زبان ساده

علیرضا اسلامی‌زاد

علیرضا اسلامی‌زاد

آخرین ویرایش :  ۱۴۰۳/۱۰/۶

زمان مطالعه:  10دقیقه

گیمیفیکیشن به زبان ساده

گیمیفیکیشن به زبان ساده

 

گیمیفیکیشن (Gamification) یا بازی­‌سازی تکنیکی است که در واقع زیرمجموعه‌ی دانش­‌های رفتاری (Behavioral Design) محسوب می­‌شود.

 

تعریف مؤسسه‌­ی گارتنر از گیمیفیکیشن این­‌چنین است:

گیمیفیکیشن استفاده از ابزارها و مکانیزم‌های بازی برای درگیر کردن افراد در شرایط مختلف در کسب و کارها در خارج از فضای بازی است. از گیمیفیکیشن هم‌چنین با هدف تغییر رفتار مخاطب به منظور کسب دستاوردهای تجاری استفاده می‌شود.

اگر بخواهیم تعریف خیلی ساده از گیمیفیکیشن ارائه دهیم می‌­توانیم این‌­چنین بگوییم که گیمیفیکیشن، در واقع هنر تعبیه کردن مکانیزم‌­های بازی در فضاهایی است که به صورت پیش‌فرض برای بازی طراحی نشده‌اند.

البته ناگفته نماند که برخی از افراد ناآگاه و غیرمتخصص، مفهوم گیمیفیکیشن را به عنوان زیرمجموعه‌ی حوزه‌ی فن‌آوری اطلاعات می‌دانند؛ در حالی که در واقعیت چنین نیست؛ اما می‌­توان این­گونه بیان کرد که فن‌­آوری اطلاعات نیز از تکنیک‌­های گیمیفیکیشن بسیار زیاد بهره‌­مند شده است و از سوی دیگر ذکر این نکته نیز الزامی است که به منظور پیاده‌­سازی گیمیفیکیشن، به میزان زیادی از راه­‌کارهای فن‌­آوری اطلاعات می‌­توان استفاده نمود.

فارغ از تعاریف کتابی که در مورد بازی‌سازی یا همان Gamification وجود دارد، به زبان خیلی ساده می‌­توان گفت بازی‌­سازی یعنی این که شما یک بازی خلق کنید و جامعه‌­ی هدف خود را بازی‌کنان آن بازی قرار دهید به گونه‌­ای که طبق الگوریتم مشخصی آن‌­ها بازی کنند و طی آن بازی، هم بازی‌کنان منتفع شوند و هم شما که صاحب بازی هستید.

یک مثال ساده از گیمیفیکیشن می­‌تواند فضای بازی در سایت‌­های فروش آنلاین مثل دیجی‌­کالا باشد؛

  •  شما در ازای خرید از دیجی‌­کالا امتیاز (Coin) دریافت می­‌کنید که تحت عنوان دیجی‌­کلاب به شما تعلق می‌­گیرد.
  • از طرفی چنان‌­چه برای کالاهایی که خریداری کرده‌­اید، نظر ثبت کنید نیز به شما دیجی‌­کلاب تعلق خواهد گرفت.
    • دیجی­‌کلاب‌­هایی که شما طی فعالیت‌­های فوق دریافت می­‌کنید، برای شما امتیازهایی را به دنبال دارد مانند دریافت کدهای تخفیف برای انواع خدمات (خدمات خود دیجی­‌کالا و خیلی از شرکت­‌های ارائه‌­دهنده‌­ی خدمات مثل نماوا، فیلیمو، آچاره و ...)

خب شما و خیلی از بیزینس‌­های دیگر درون بازیِ دیجی‌­کالا قرار گرفتید و در واقع بازی‌کنان آن شدید که در ساده‌­ترین حالت، عواید این بازی به شرح زیر است:

  • شما در خریدهای بعدی خودتان باز هم دیجی‌­کالا را انتخاب می­‌کنید که به ازای دیجی‌­کلاب‌­های خود از تخفیف‌­های دیجی­کالا بهره‌مند شوید.
  • دیجی­‌کالا از خریدهای بیش­‌تر شما سود بیش‌­تری می‌­برد.
  • فروشنده­‌های دیجی‌­کالا جنس‌­های بیش­‌تری را می‌­فروشند و سهم دیجی‌­کالا را نیز می‌­پردازند.
  • در ازای کامنت‌­هایی که بابت هر خرید می‌­گذارید به منظور دریافت دیجی‌­کلاب، بازدید دیجی‌­کالا را بالا می‌­برید و کمک به خرید دیگران می­‌کنید.

 همان‌­طور که می­‌بینید، سایتی مانند دیجی‌­کالا با طراحی یک بازی ساده، مجموعه‌­ای از عواید را به خودش و بازی‌­کنان می‌­رساند.

حال اگر بخواهیم در خصوص تکنیک‌­ها و الگوریتم­‌های گیمیفیکیشن صحبت کنیم، می‌­توانیم این‌­گونه بیان کنیم که پایه و اساس روش‌­های گیمیفیکیشن، علم تئوری بازی (Game-Theory) می­‌باشد که از سال‌­های خیلی دور در علوم نظامی و جنگی، اقتصاد، کسب و کار و ... کاربرد دارد و امروزه در موارد فنی-مهندسی نیز کاربرد این تکنیک‌­ها را می‌­بینیم؛ به عنوان مثال در مسیریابی بسته‌­ها در شبکه­‌های کامپیوتری بزرگ، رد پای این علم به وفور دیده می‌­شود.

 

 

در خصوص امور کسب و کار، اگر شما مشتاق باشید که مشتریان شما، با کسب و کار شما درگیری ذهنی داشته باشند و سهمی از ذهن آن‌ها را به خود اختصاص دهید، بازی‌­سازی می‌تواند بسیار مفید باشد.

به منظور طراحی بستر گیمیفیکیشن، ابتدا باید یک بازی طراحی شود به گونه‌­ای که بتوان چیدمان مهره‌­ها و ... را در نظر گرفت و رفتار بازی‌کنان را تحلیل نمود؛ چرا که موفقیت بازی‌کنان در بازی به طراحیِ درست بازی مربوط می­‌شود.